Twee Belgen die vorige week meededen aan de protestactie in het Mauritshuis in Den Haag zijn door de rechter veroordeeld tot twee maanden cel waarvan één voorwaardelijk. Het Openbaar Ministerie had tegen beide verdachten vier maanden cel geëist, waarvan twee voorwaardelijk.

Een van de mannen had zich met lijm vastgeplakt aan de glasplaat van het schilderij Meisje met de parel van Vermeer. De andere man filmde dat en plaatste het op social media. Een derde verdachte moet later voor de rechter verschijnen. Hij weigerde mee te werken aan een behandeling bij de snelrechter.

"Het staat iedereen vrij om aandacht te vragen voor een zaak die hij of zij belangrijk vindt", zei de officier van justitie tijdens de rechtzaak. "Maar zonder daarbij spullen van een ander geweld aan te doen. En dat is wat hier wel is gebeurd. Een kunstwerk dat daar hangt voor iedereen, voor ons allemaal, om van te genieten, is besmeurd door verdachte die vonden dat hun boodschap voorrang had op al het andere."

Boodschap

Het demonstratierecht is een fundamenteel recht, maar niet onbegrensd. Die harde grens ligt bij het plegen van strafbare feiten. "Daarin is wat ons betreft geen enkele ruimte," zei de officier van justitie. Hij noemde het ook wrang dat door het plegen van strafbare feiten hun boodschap juist volledig naar de achtergrond verdween.

De rechter vond de vernieling bewezen en zei ook dat de actie voor veel mensen "schokkend" was. "Iedereen kan zich iets voorstellen bij de kwetsbaarheid van zo’n schilderij en het feit dat het mogelijk verloren had kunnen gaan als het verkeerd was gelopen." Wel liet ze meewegen dat ze met haar straf niet elk initiatief tot demonstreren wilde ontmoedigen. "In dat spanningsveld bevind ik me."

De schade bleef relatief beperkt, dankzij snel ingrijpen van medewerkers van het Mauritshuis. De lijm en soep waren in de schilderijlijst gelopen, maar hadden het doek van Vermeer nog niet bereikt. Wel was de glasplaat die het schilderij beschermt vastgelijmd geraakt aan de lijst. De 19de-eeuwse lijst raakte beschadigd omdat deze moest worden losgesneden. De glasplaat was onbruikbaar geworden en werd vervangen. De stof op de achterplaat, speciaal ontworpen voor het museum, was gescheurd en moest worden vervangen. Meer dan 24 uur was het topstuk van het Mauritshuis daardoor niet te zien voor publiek.